Rond de tafel op het erfDe praktijk van bodembeheermaatregelenDe kunst van samenwerkenVan biomassa naar organische stofSamenwerken rond grond
Het is een programma voor en door het gebied. De ambities en mogelijkheden van de (grondgebonden) ondernemers zijn leidend. In het voorjaar 2017 organiseren we gesprekken met groepen boeren aan de keukentafel om te horen wat er leeft op het erf. Met de resultaten van deze gesprekken gaan wij het programma verder invullen (zie volgende tabbladen).
Ondernemers maken een keuze voor de bodembeheermaatregelen waarmee zij samen aan de slag gaan. Het kan gaan om de teelt van groenbemesters/vanggewassen, niet kerende grondbewerking, sleepslangbemesting, etc. Dat kan in groepen van uiteenlopende grootte zijn. Groepen krijgen introductie en begeleiding van een deskundige. Ondernemers bekijken en bespreken met en bij elkaar de ervaringen en resultaten.
Er is regelmatig uitruil van grond tussen veehouders en akkerbouwers. Je zou kunnen spreken van een regionaal bouwplan, waarbij het grasland rustgewassen lijken te zijn voor de akkerbouw, inclusief de groenvoederteelt. Om inzicht te krijgen in de succes- en faalfactoren voor deze samenwerking, gaan we een vijftal succesvolle samenwerkingscombinaties nader onderzoeken. We rekenen hun bouwplannen door op economisch rendement en op bodemkwaliteit. We vragen ondernemers hoe zij afwegingen maken in de samenwerking. De resultaten van deze studie worden gedeeld met alle grondgebonden ondernemers in het gebied.
Ondernemers willen het organisch stof gehalte vergroten. Dat kan door bodembeheermaatregelen zoals bijvoorbeeld groenbemesters, andere gewassen telen, anders bemesten en compost toe te passen. Er zijn ondernemers zelf compost maken of willen gaan maken. Anderen ploegen nu al maaisel van het waterschap direct onder.
In ons werkgebied gaan we alle biomassa stromen inventariseren en beoordelen of zij geschikt zijn om te verwerken tot organische stof en hoe dat het beste kan. Dit kan leiden tot langjarige afspraken en samenwerking tussen de partijen die biomassa kunnen leveren (natuurorganisaties, gemeenten, waterschap) en de ondernemers die het willen benutten. Aan belemmerende wet- en regelgeving wordt nu landelijk gewerkt om aan te passen (Green Deal).
Als agrariërs investeren in de bodemkwaliteit van grond die zij slechts tijdelijk in gebruik hebben, verdienen zij hun investeringen onvoldoende terug. Tenzij daar afspraken over worden gemaakt tussen eigenaar van de grond en de gebruiker. We nodigen alle eigenaren die grond verpachten uit om met elkaar in gesprek te gaan over de mogelijkheden om duurzaam bodembeheer te waarderen bij de uitgifte van grond. Als eerste beginnen we daarmee met de beide gemeenten die ca. 1500 hectare grond verpachten. Deze onderzoeken in 2017 of zij vanaf 2018 invulling kunnen gaan geven aan dit principe. Dit is mede naar aanleiding van een motie hierover in de gemeenteraad van Sint Anthonis in herfst 2016.